Zakładanie i rejestracja spółek + obsługa prawna + obsługa księgowa (Poznań)
Zadzwoń i sprawdź naszą ofertę, tel. (061) 86-888-48
Podstawowe cechy odróżniające spółdzielnie od innych podmiotów gospodarczych (podać definicję spółdzielni oraz określić podstawy prawne jej działalności).
Spółdzielnia = jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą.
Spółdzielnia może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków i ich środowiska
Cechy spółdzielni:
- korporacja czyli zrzeszenie – spółdzielnia może być tworzona przez osoby fizyczne, prawne lub fizyczne i prawne, tylko wyłączna inicjatywa tych osób może doprowadzić do jej powstania. Jak każda organizacja tak i spółdzielnia obok przeważającego, a zarazem dominującego substratu osobowego musi opierać się na podstawie materialnej. Z uwagi na charakter zrzeszeniowy - element korporacyjny bezsprzecznie przesądza o istocie spółdzielni, natomiast substrat rzeczowy spełnia funkcje instrumentalną, a więc służy osiągnięciu celów ustalonych przez zrzeszone w spółdzielni osoby( członków). Omawiana cecha spółdzielni różni ją od innych podmiotów m.in. spółek kapitałowych prawa handlowego, które niezależnie od dysponowania przedmiotem osobowości prawnej, zawsze są organizacjami zespalającymi określone kapitały rzeczowe i finansowe. O jej istnieniu decydują osoby ,a nie majątek, jak to ma miejsce np. w odniesieniu do fundacji.
- dobrowolność przystąpienia do niej członków – niedopuszczalność stosowania jakichkolwiek form przymusu, sprowadza się do tego, iż przystąpienie do spółdzielni, a także wystąpienie z niej poszczególnych osób, stanowi samodzielną decyzję , z własnej nie przymuszonej woli. Nikt nie może zostać zmuszony do przystąpienia ani do wystąpienia z niej. Z cechą tą nierozerwalnie związana jest tzw. zasada nieograniczonej liczby osób mogących należeć do spółdzielni (w nauce prawa "zasada otwartych drzwi")- zgodnie z którą nabyć członkostwo może każdy, kto zgłasza taką chęć, a spółdzielnia nie może stawiać tym osobom barier, jeżeli odpowiadają wymaganiom określonym w ustawie lub statucie.
- zmienność kapitału (w odróżnieniu od spółek kapitałowych gdzie obowiązuje zasada nienaruszalności i stałości kapitału) – spółdzielnia posiada zmienny fundusz udziałowy, co jest skutkiem zmiennego składu osobowego. W pewnym uproszczeniu fundusz udziałowy jest sumą zadeklarowanych i wniesionych do spółdzielni udziałów jej członków. Zmiana następuje z każdym przyjęciem członka, wykluczeniem, skreśleniem i wpłatą lub wypłatą udziałów.
- zmienny skład osobowy – praktycznie nieograniczona liczba członków, ich skład ulega zmianie w związku z przyjęciem członka, wykluczeniem, skreśleniem, śmiercią.
- prowadzenie działalności gospodarczej - jest obligatoryjne i odróżnia spółdzielnię od innych organizacji o charakterze zrzeszeniowym (np. stowarzyszenia), które mogą, lecz nie muszą prowadzić takiej działalności. Organizacja nie prowadząca działalności gospodarczej, mimo posiadania cech charakterystycznych dla spółdzielni, nie jest spółdzielnią. Dokładny przedmiot działalności danej spółdzielni powinien być określony w statucie (stanowiąc element istotny jego treści).
- Uchwała walnego zgromadzenia spółdzielni o zawieszeniu działalności gospodarczej na czas nie ograniczony godzi w istotę i cel spółdzielni jako osoby prawnej oraz może prowadzić do jej likwidacji. Nie jest zatem zgodna z przepisem art. 1 Prawa spółdzielczego (orz. S.A. w Gdańsku z dnia 12.10.1994 roku, I ACr 614/94).
- samorządność – organy spółdzielni samodzielnie decydują o sprawach należących do ich kompetencji. A w wąskim ujęciu oznacza, że każdy członek ma prawo udziału w zarządzaniu sprawami spółdzielni. Istota samorządności sprowadza się do:
- znacznej swobody korporacji spółdzielczych w kształtowaniu podstawowych aktów prawnych wewnątrzspółdzielczych jakim jest statut,
- czynnego i biernego prawa wyborczego do wszystkich wybieralnych organów spółdzielni,
- swobody w podejmowaniu dec. spółdzielców w newralgicznych rozstrzygnięciach jakim są kwestie połączenia , podziału i likwidacji spółdzielni,
- swobody spółdzielni w podejmowaniu dec. o założeniu czy też przystąpieniu do związku spółdzielczego oraz o przystosowaniu do organizacji gospodarczych.
- Cechą odróżniającą spółdzielnię od spółek kapitałowych jest również przyznanie członkom spółdzielni zawsze jednego głosu na walnym zgromadzeniu spółdzielni bez względu na liczbę posiadanych udziałów.
Spółdzielnia mieszkaniowa = jest przedsiębiorcą, którego działalność gospodarcza, ze względu na specyfikę zadań, nie jest prowadzona w celach zarobkowych. Spółdzielnia taka może jednak podjąć - obok zasadniczej - działalność gospodarczą nastawioną na osiągnięcie zysku. W ramach tej ostatniej mieści się np. wynajmowanie lokali użytkowych osobom trzecim i członkom spółdzielni. Stwierdzenia te prowadzą do wniosku, że spr. na tle umowy najmu zawartej między spółdzielnią (wynajmujący) a przedsiębiorcą (najemca) jest na pewno sprawą gospodarczą sensu stricto, i to niezależnie od tego, czy najemca jest członkiem spółdzielni czy nie. W rachubę wchodzi bowiem spr. ze stosunku cywilnego (umowa najmu) między przedsiębiorcami, w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, a więc typowa spr. gospodarcza. Wprawdzie spółdzielnia mieszkaniowa nie prowadzi działalności zarobkowej, lecz, lege non distinguente, prowadzi działalność gospodarczą, o której mówi art. 1 prawa spółdzielczego, zgodnie z wymogami zawartymi w art. 67 pr. sp. (tj. na zasadach rachunku ekonomicznego przy zapewnieniu korzyści członkom spółdzielni).
Podstawy prawne działania Spółdzielni:
Spółdzielnia prowadzi działalność na podstawie ustawy Prawo spółdzielcze, innych ustaw, przepisów wykonawczych (prawo zewnątrzspółdzielcze), zarejestrowanego statutu oraz wydanych na jego podstawie uchwał (prawo wewnątrzspółdzielcze).
Spółdzielnia jest zobowiązana spełniać przewidziane prawem warunki wykonywania działalności gospodarczej przewidziane m.in. w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, a także dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia i zdrowia, warunki przewidziane w prawie budowlanym, bhp, p-poż, w prawie ochrony środowiska.
W zakresie nie uregulowanym w przepisach prawa spółdzielczego w stosunkach między członkiem spółdzielni a spółdzielnią stosuje się przepisy kodeksu cywilnego (por. orzeczenie SN z dnia 4.10.1996, III ARN 48/96).
Linki sponsorowane
DORADCA PODATKOWY * BIURO RACHUNKOWE ul. Grunwaldzka 38A/5, Poznań tel. (061) 86-888-05 |
